Begeleiding door het OSB
Het OSB geeft begeleiding aan leerlingen en docenten. Bijvoorbeeld bij het omgaan met verschillen in het kader van passend onderwijs, bij problemen in de groep of aan leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte. Om aan te geven dat begeleiding nodig is vullen docenten een aanmeldingsformulier in voor het OSB. Het aantal OSB-aanmeldingen was de afgelopen jaren in 14/15: 118, in 15/16: 185, in 16/17: 170 en in 17/18: 152.
Elk team heeft een taal- en rekencoach die de begeleiding voor taal en rekenen verzorgt voor leerlingen uit hun team met taal- of rekenproblemen. Als de hulpvraag voor leren specifieker is worden leerlingen aangemeld bij het OSB en wordt ondersteuning op maat geboden. Dit jaar is remediërende begeleiding gegeven aan 84 leerlingen. De meeste aanmeldingen waren voor: spelling/lezen (31), rekenen / wiskunde (35) en NT2 (18)
84 leerlingen zijn individueel of in een klein groepje begeleid in het Pluspunt. De hulpvragen betroffen o.a. andere: tijdmanagement en leren plannen, begeleiding bij het leren zelf, reflectie op eigen gedrag/gemaakte keuzes, rust creëren voor de leerling en voor in de onderwijsleersituatie; opvang na interne schorsing, de overgang voorbereiden naar een Tijdelijk Arrangement Donnerschool (TAD) of naar het Voortgezet Speciaal Onderwijs. Naast de primaire begeleiding van de leerling is er ook regelmatig contact met betrokken teams om waar nodig handelingsadviezen rondom de begeleiding van een leerling te geven.
Dyslexie
In verhouding zijn er op De Meerwaarde meer leerlingen met dyslexie, dan met dyscalculie. Voor leerlingen met dyslexie zijn er twee dyslexiecoaches en voor leerlingen met dyscalculie is er een dyscalculiecoach. Leerlingen die deze begeleiding ontvangen zijn in het bezit van een geldige dyscalculie- of dyslexieverklaring. Aantallen voor 18/19:
| Klas 1 | Klas 2 | Klas 3 | Klas 4 | |
|---|---|---|---|---|
| Aantal leerlingen met dyslexieverklaring | 99 | 90 | 104 | 126 |
| Aantal leerlingen met dyscalculieverklaring | 2 | 10 | 9 | 14 |
Leerlingen met dyslexie hebben veel baat bij het gebruik van een laptop. Een dilemma is dat bij het maken van toetsen op een laptop het gebruik van internet niet is toegestaan. Dit probleem is inmiddels opgelost door de ingesproken toetsen voor onze leerlingen gereed te zetten in speciale mappen, waardoor bij het werken met de laptop geen mogelijkheid meer bestaat om op internet te komen. Het gereedzetten van de bestanden en het corresponderen met de betrokken docent vereist de nodige nauwkeurigheid. Dankzij goede samenwerking is dit gelukt. Het aantal mappen dat in gebruik is, is vermeerderd van 80 mappen in 2017 naar 120 mappen in 2018. De oorzaak hiervoor is dat het aantal gebruikers van ingesproken toetsen is toegenomen.
Naast de voorlichtingsbijeenkomsten aan het begin van het schooljaar van de 1e klassen (3 voor ouders en 6 voor leerlingen) en de bijeenkomsten voor 3e klassers zijn er veel gesprekken gevoerd met ouders en leerlingen over de mogelijke faciliteiten in verband met dyslexie. Ook voor de 1e klassers zijn door de ouders dyslexiekaarten ingevuld en verwerkt in de leerlingenadministratie SOM.
Voor alle leerlingen met een leer- en/of gedragsbeperking is een faciliteitenpas ontwikkeld. Met deze pas kunnen leerlingen aantonen dat ze recht hebben op extra faciliteiten. (Bijv. extra tijd, ingesproken toetsen/examen, gebruik rekenmachine e.d.). Tijdens een les of bij toetsen en examens tonen ze deze pas, zodat de surveillant of de docent eenvoudig kan nagaan wie wel of niet van de extra faciliteiten gebruik mag maken en om welke faciliteit het gaat. De faciliteitenpas is eerst ingevoerd in klas 4. Na een evaluatie met de examencommissie is de pas ook ingevoerd voor klas 3, 2 en 1.
Welzijn en sociale en emotionele ontwikkeling
De ondersteuningscoördinatoren hebben samen regelmatig en structureel intern zorgoverleg (IZO) met een teamleider over het welzijn van leerlingen. Dit zorgt ervoor dat eventuele ondersteuningsbehoeften van leerlingen op sociaal en emotioneel gebied snel in beeld komen en professioneel worden opgepakt. Dit is zeker van belang voor leerlingen met depressieve gevoelens en gedachten aan suïcide. In 2017 is een stappenplan ontworpen om te anticiperen op signalen van somberheid en preventief alert te zijn op mogelijke suïcide. Dit stappenplan ligt in elke teamkamer.
Helaas hebben we net voor de jaarwisseling te maken gekregen met een leerling die door suïcide om het leven is gekomen. We hebben veel gehad aan het ontwikkelde en aanwezige protocol voor overlijden van een leerling. Vanuit het OSB hebben een ondersteuning coördinator en de medewerker sociale veiligheid geparticipeerd in het crisisteam.
Verantwoording crisisteam naar aanleiding van suïcide bij een leerling
Het crisisteam heeft als eerste gezorgd voor opvang van de andere leerlingen uit de betreffende leerlingengroep. Verder is er een aangepast programma afgestemd voor deze groep. Er is contact opgenomen met ouders van de betreffende leerling en er is bezoek gebracht door mentor en teamleider. Er is intern gecommuniceerd wat er precies aan de hand was en teamleiders zijn daarbij aanvullend geïnformeerd. Ook is dezelfde dag geïnventariseerd bij welke leerlingen we weten dat vergelijkbare suïcide
gedachten ook spelen. Met hun ouders/verzorgers is persoonlijk contact opgenomen door mentoren/teamleiders/ondersteuningscoördinatoren.
Verder is er gezorgd voor zo adequaat mogelijke communicatie. Er is contact gelegd met het Ichthus College in Veenendaal waar in het verleden drie van deze verdrietige gebeurtenissen na elkaar hadden plaatsgevonden. Er is een stilteruimte ingericht waar altijd ook volwassenen voor goede begeleiding aanwezig waren. Er is contact gelegd met andere VO-scholen in Barneveld. De gemeente is geïnformeerd (leerling was geen inwoner van gemeente Barneveld). Er is vanzelfsprekend ook direct contact gelegd met alle reguliere relevante contacten die we hebben vanuit het OSB met hulpdiensten, samenwerkingsverband en zorginstellingen.
Daarnaast zijn er voor de kerstvakantie een drietal bijeenkomsten georganiseerd:
1. voor leerlingen met Slachtofferhulp;
2. voor ouders met een gespecialiseerde GGD (Pro Persona);
3. voor medewerkers met Schoolmaatschappelijk werk.
Voor de leerlingen van de betreffende groep was er in hun aangepaste programma ruimte voor verwerking maar ook aandacht voor regelmaat en dingen om te doen (advies van het Ichthus College). Voor medewerkers hebben we verder nadrukkelijk aandacht gehad bij de weekopening en bij de kerstviering.
Voorafgaand aan de begrafenis hebben we ouders opgeroepen met hun kinderen mee te gaan. We hebben ook gezorgd dat er veel collega’s aanwezig waren op de begrafenis. In een nabijgelegen kerk hebben we na afloop van de begrafenis de gelegenheid geboden om samen te komen in een huiskamer. Daar is door een grote groep leerlingen, hun ouders/verzorgers en de collega’s gebruik van gemaakt.
Vanuit de inventarisatie van kinderen die ook suïcidegedachten hebben, is onder andere op basis van gesprekken met een leerling en de ouders van deze leerling en in contact met een jeugdhulpinstelling besloten dat het niet verantwoord was om deze leerling thuis en op school te houden, we hebben bijgedragen aan passende plaatsing ‘met een beschermde omgeving’ elders.
We hebben gekozen om de extra bijeenkomsten wel te faciliteren/organiseren maar derden de inhoudelijke rol te geven. De bijeenkomsten met leerlingen en ouders met respectievelijk Slachtofferhulp en Pro Persona zijn goed gelopen. De opkomst bij de bijeenkomst met leerlingen was zo hoog dat we wel aanvullend menskracht hebben geleverd (mentor, ondersteuningscoördinator) om na de start in kleinere groepjes te kunnen spreken. Vanuit de bijeenkomst met leerlingen kwam de vraag naar een vervolg, dat wordt individueel geboden, maar we organiseren ook een derde en afsluitende bijeenkomst. De bijeenkomst met ouders voorzag ook duidelijk in een behoefte. Ouders zijn in gelegenheid gesteld om met Pro Persona contact op te nemen voor een eventueel vervolg.
Vanuit het OSB is er contact met leerplicht en jeugdarts om leerlingen met veel verzuim de juiste ondersteuning te geven. Preventieve verzuimgesprekken werden tweemaandelijks op school gevoerd met leerlingen en hun ouders. In andere gevallen had de jeugdarts een gesprek met leerling en/of ouders. Als er sprake was van verder verzuim is er samen met leerplicht en de jeugdarts gezocht naar een passend vervolg.
De jeugdarts en leerplichtambtenaar participeerden actief in het ZAT-overleg.
Het OSB onderhoudt contacten met het SWV middels het platform zorgcoördinatoren. Daarnaast worden leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte besproken met het SWV. Ook de leerlingen waar we in de nabije toekomst extra ondersteuning verwachten bespraken we met het SWV. Vier keer per jaar gaven we potentiële thuiszitters door aan het SWV. Indien nodig werden deze ook besproken.
‘Veiligheid’ was en is een belangrijk onderwerp voor de school. De ondersteuningscoördinator bovenbouw had in 2017 al in overleg met diverse afdelingen in de school bijgedragen aan het opstellen van een integraal veiligheidsplan. In dit plan wordt o.a. aangegeven hoe we de veiligheid van leerlingen en personeel willen bevorderen en bewaken. Maar ook hoe we om gaan met incidenten waarbij sprake is van fysiek geweld.
Daarnaast besteden we ook preventief aandacht aan gezond gedrag. In 2018 zijn de volgende preventieprojecten georganiseerd:
Klas 1: Voorlichting over genotsmiddelen, Leefstijl, Anti pest project, Klasse taal, Gezonde relaties (bij biologie en verzorging), Workshopavond voor ouders.
Klas 2: Social Media, Gezonde relaties (bij biologie en verzorging), Spijt (anti pest project) Luisteris (NS), Thema avond voor ouders over social media.
Klas 3: Voorlichting stichting Voorkom over Alcohol, Gezonde relaties (bij biologie en verzorging) Geldwijs (bij godsdienst en maatschappijleer).
Klas 4: Gezonde relaties (bij godsdienst en maatschappijleer).
Passend Onderwijs
De Meerwaarde ontvangt ondersteuningsmiddelen van het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs VO Barnevel-Veenendaal (SWV). Naast de ondersteuningsmiddelen is ook personele ondersteuning beschikbaar in de vorm van een orthopedagoge, een schoolmaatschappelijk werker en ambulante begeleiders voor Cluster 3en 4 leerlingen.
Bij de inzet en verdeling van de middelen gaan we op de Meerwaarde uit van een passende onderwijsplaats voor elke leerling. Voor leerlingen die daarbij ondersteuning nodig hebben, maken we onderscheid in 1e lijn, 2e lijn en 3e lijn ondersteuning.
- De mentor en de vakdocenten in het team dragen als eerste zorg voor hun leerlingen. In het team worden groepsbesprekingen gehouden aan de hand van didactische en sociaal-emotionele ontwikkelingen en ontwikkelingen op het vlak van leerprestaties. De groepsbesprekingen leiden tot een vakoverstijgende aanpak per klas. Hieruit volgen onderwijsbehoeften voor de gehele klas, maar ook voor de individuele leerling. Voor extra ondersteuning valt te denken aan de taal-, reken of mentorcoach.
- Het Interne Zorg Overleg (IZO). De individuele leerling die meer zorg nodig heeft, wordt besproken tijdens het IZO. Op dat moment kan besloten worden de leerling aan te melden bij het OSB voor extra zorg. Het ingevulde aanmeldingsformulier wordt bij verlenging omgezet in een groeidocument. Het groeidocument wordt een OPP als de extra begeleiding buiten het reguliere onderwijs wordt aangegeven en het uitstroomprofiel is genoteerd.
- In het leerlingvolgsysteem SOM wordt aangevinkt wanneer er voor de leerling een OPP is opgesteld.
- Vanuit het Zorg Advies Team (ZAT) kunnen de handelingsadviezen er toe leiden dat de individuele leerling met extra onderwijsbehoefte buiten school ondersteuning krijgt. Dit gaat via het loket van het SWV: de commissie toewijzing en plaatsing (CTP)
Toelatingsprocedure
De toelatingscommissie organiseert de toelating van de leerlingen afkomstig uit het primair onderwijs (instroom leerjaar 1), en voor leerlingen afkomstig van andere scholen voor V(S)O (tussen of zij – instroom). De toelatingsprocedure staat op de website en wordt door de contactpersonen uit de toelatingscommissie met de basisscholen en ouders gecommuniceerd.
Deze werkwijze, goede contacten met de basisscholen en een goede warme overdracht hebben ertoe bijgedragen dat de toelating naar tevredenheid is verlopen. De afgelopen drie jaren zijn er geen klachten ingediend met betrekking tot het (niet) toelaten.
Voor 2018-2019 zijn 450 nieuwe leerlingen toegelaten tot leerjaar 1 (VMBO en PrO en schakelklas). Voor leerjaar 2 en 3 zijn 21 nieuwe leerlingen toegelaten. Van deze instromers zijn er 5 afkomstig van de ISK Barneveld. In leerjaar 4 is 1 nieuwe leerling gestart en aan het begin van 2018 zijn 2 leerlingen in klas 1 begonnen. Het aantal beschikkingen voor LWOO is 237. Voor PrO zijn 29 beschikkingen afgegeven.